2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri: Maliye Politikaları Üzerine Değerlendirme
2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri için oldukça hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak bu düzenlemelerin etkileri 2025 yılından itibaren hissedilecek. 2025 yılı bütçe kanununa göre, Maliye'nin kurumlar vergisi ile ilgili yüksek bir beklentisi yok. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış ve 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 30,5 azalmıştır. 2025 bütçesinde kurumlar vergisi artış hedefi yüzde 30 olarak belirlenmiştir. Bu durum, yapılan değişikliklere rağmen önemli bir artış beklenmediğini göstermektedir.
Maliye Politikası Hedefleri
Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımızda, maliye politikası hedefleri yeterli görünmemektedir. 2023 yılında yüzde 16,8 olarak gerçekleşen vergi yükü oranının, Program döneminde yüzde 18 olması hedeflenmektedir. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecektir. Ayrıca, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edilecektir.
Kayıt dışılıkla mücadele etkin bir şekilde sürdürülecek. Maliye Bakanı, bu hedefi her açıklamasında vurgulamakta ve gündemde tutmaktadır. Orta vadede doğrudan vergilerin payı artırılacak. Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecektir.
2025 Beklentileri ve Radikal Kararlar
2025 yılına dair beklentilerim arasında, dolaysız vergilerin payını artırma hedefinin gerçekleşmesi zor görünmektedir. Çünkü bugüne kadar yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamamıştır. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir. Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır.
Umarım kapalı kapılar ardında yeni ek vergiler ve net aktif vergisi gibi olağanüstü düzenlemeler için hazırlık yapılmıyordur. Enflasyon düzeltmesi, Maliye'nin beklediğinin aksine gelir ve kurumlar vergisinde bir artış sağlamamış, hatta önemli düşüşlere neden olmuştur. Resmi enflasyon oranlarının düşecek olması nedeniyle, vergisel etkisi sınırlı kalacaktır.
Yeni Torba Yasa ve Yapılandırma Beklentileri
2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa beklenmektedir. Bu yasa, bazı istisna ve indirimleri kaldıracak veya daraltacak düzenlemeleri içerebilir. Özellikle KDV ile ilgili düzenlemeler yapılması beklenmektedir. “Af çıkar mı?” soruları sıkça sorulmakta. Eski paketlere benzer bir af çıkması olası görünmemektedir, ancak borç yapılanması şeklinde bir düzenleme yapılması yüksek bir olasılıktır.
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması şarttır. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar artmış, dava sayısı yükselmiştir. Uzlaşmada yapılan son değişiklikler nedeniyle dava sayılarının daha da artması beklenmektedir. Bu nedenle, çıkarılması muhtemel yapılandırma yasasının kapsamına dava/uzlaşma/tarh aşamasındaki işlemlerin de dahil edilmesi isabetli olacaktır.
Maliye ve Sadeleşme Beklentileri
Başta finansman gider kısıtlaması olmak üzere, mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç vardır. Maliye, hangi konularda sadeleşme gerektiğini, uyuşmazlık konularına bakarak kolayca tespit edebilir. Maliyeye yardımcı olmak için birkaç husus sıralanabilir: finansman gider kısıtlaması, yüzde 5 uyumlu vergi mükellefine indirim, örtülü sermayede karşı taraf düzeltmesi gibi konular önemlidir.
2025 yılında uygulamaya girecek yurt içi asgari kurumlar vergisinde geçmiş yıl zararlarının mahsubu gibi önemli sorunlar bulunmaktadır. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalmaya mahkumdur. Maliye, yurt içi asgari kurumlar vergisi matrahından geçmiş yıl zararlarını mahsup ettirmeme ısrarından vazgeçmelidir.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için zorlu bir yıl olmuştur. 2025 yılının tüm vergi mükellefleri için sakin ve huzurlu geçmesini dilerim. Vergi sisteminin ihtilafları kaldıramayacak durumda olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle, gerekli düzenlemelerin bir an önce hayata geçirilmesi önemlidir.
Erdoğan Sağlam, Ankara'da doğmuş, İstanbul Maliye Okulu'nda eğitim almıştır. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığı Kurulu sınavını kazanarak yedi yıl Hesap Uzmanı olarak çalışmıştır. Özel sektöre geçtikten sonra uluslararası danışmanlık ve denetim şirketlerinde görev almıştır. Halen BDO Türkiye'de ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak faaliyetine devam etmektedir.