2023 Türkiye AR-GE Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor
2023 Türkiye AR-GE Raporu: Savunma Sanayisi Öne Çıkıyor
2023 Türkiye AR-GE ve İnovasyon Raporu'na göre, savunma sanayisi kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payını alarak yüzde 43 ile lider konumda. SER Akademi, bu yıl beşincisi hazırlanan raporun detaylarını paylaştı. Genel Müdür Ömer Özdinç, Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin fotoğrafını çekmeye çalıştıklarını belirtti.
Özdinç, yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükselişe dikkat çekti. Özel sektörün bu alanlarda daha fazla katma değer üretmeye başladığını vurguladı. Ancak, bu alanlarda kat edilecek uzun bir yolun olduğunu ifade etti.
Kamu AR-GE Harcamalarında En Yüksek Pay Savunmanın
Özdinç, kamu AR-GE yatırımlarının yüzde 167 artırıldığını bildirdi. Kamu AR-GE harcamalarının toplamı içindeki payını en çok artıran sektör yüzde 43 ile savunma sanayisi oldu. Bu sektörü tarım ile yeryüzünün keşfi ve kullanımı alanları izledi.
Yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çekildi. AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğu belirtildi. İstanbul ile bu bölgeler arasındaki farkın açıldığı ifade edildi.
AR-GE Çalışanlarının Sayısı 400 Bine Yaklaştı
Raporda yer alan bilgilere göre, Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısı 2023'te önceki yıllara göre daha düşük bir artışla 400 bine yaklaştı. Özel sektördeki AR-GE çalışanları yüzde 8,8 artış göstererek 207 bine ulaşırken, kamu sektöründeki araştırmacı sayısı yüzde 7 düştü.
Özdinç, imalat sektörü içinde en çok artışın havacılıkta görüldüğüne işaret etti. Bu sektör, Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı olarak tanımlandı. AR-GE harcamalarının gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki oranı yüzde 1,42'ye çıktı.
Teknoparklardaki Firma Sayısı 10 Bini Aştı
Teknoparklardaki firma sayısının 10 bini, istihdam sayısının ise 100 bini geçtiği vurgulandı. Bu bölgelerde ihracat tutarının yıllık yüzde 67 artışla 2 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralamasının yükseldiği ifade edildi.
Özdinç, bu iyileşmenin, ülkede AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün sonucu olduğunu belirtti. İmalat sektörünün ihracatının arttığı, şirket karlılık oranında ise değişim yaşanmadığı ifade edildi.
Yazılım Sektöründe KOBİ'ler Öne Çıkıyor
Yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının yüzde 8 arttığı, cironun ise dolar bazında yüzde 7 düştüğü ifade edildi. Türkiye'nin araştırmacı sayısı açısından OECD ülkeleri içindeki yerine dikkat çekildi. AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında Türkiye, 8. sırada yer aldı.
KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki yerine de değinildi. Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciroyla, sektördeki toplam gelirin yüzde 63'ünü oluşturdu. İstihdamın da yüzde 76'sını KOBİ'ler sağladı.